Wadden Vogelfestival en Dutch Birding Voorjaarsweekend op Texel 2018

Het Wadden Vogelfestival dat inmiddels jaarlijks plaatsvindt op Texel, georganiseerd door het National Park Duinen van Texel en het Vogelinformatiecentrum, is al in vele media beschreven, dus doen we hier ons verhaal vanuit een ander gezichtsveld, en wel vanuit een vogelaar die zich in het weekend van 11 tot en met 13 mei 2018 ook op Texel heeft vermaakt, tijdens het Dutch Birding Voorjaarsweekend dat samenvalt met het Wadden Vogelfestival.
Het Wadden Vogelfestival dat inmiddels jaarlijks plaatsvindt op Texel, georganiseerd door het National Park Duinen van Texel en het Vogelinformatiecentrum, is al in vele media beschreven, dus doen we hier ons verhaal vanuit een ander gezichtsveld, en wel vanuit een vogelaar die zich in het weekend van 11 tot en met 13 mei 2018 ook op Texel heeft vermaakt, tijdens het Dutch Birding Voorjaarsweekend dat samenvalt met het Wadden Vogelfestival.

Het verhaal begint al lang van tevoren. Er zijn veel voorbereidingen op de Fiets Big Day die plaatsvindt tijdens het weekend, om alles goed geregeld te krijgen voor de deelnemers, maar ook belangrijk om sponsoring te verkrijgen voor onze Huiszwaluw, een soort die het moeilijk heeft: dit voorjaar zijn de aantallen zwaluwen zelfs lager dan gebruikelijk. Een goed doel dus.

De inzet is om met zo veel mogelijk teams (van max. 4 personen) één dag op de fiets op Texel te vogelen en zo zoveel mogelijk soorten op deze dag waar te nemen (zien of horen). De teams kunnen zich laten sponsoren om zo een mooi bedrag voor onze Huiszwaluw op te halen. Doe je niet mee, dan ben je zowel op het Wadden Vogelfestival als op het Dutch Birding Voorjaarsweekend ook welkom op allerlei excursies, evenementen, avondprogramma’s e.d. maar ook om gewoon van de vogels te genieten. Alle vogelaars op het eiland kunnen worden toegevoegd aan de Bird Alerts Texel App en worden goed op de hoogte gehouden.
Hier kunt u het programma nog eens bekijken. En hier meer informatie over het weekend.

Omdat we niets willen missen en er in de dagen voor het weekend alweer een aantal leuke soorten zijn gezien, vertrek ik (Wietze Janse) vrijdagochtend (11 mei 2018) vroeg in de ochtend om de eerste boot van 6.30 uur naar Texel te kunnen pakken. Op de boot ontmoeten we andere vogelaars, er wordt gezellig gekletst en dan gaan we het eiland op. Het zonnetje schijnt goed, het is nog vroeg, eerst rij ik naar de Horsmeertjes om daar en in de Kreeftenpolder een mooie ochtendwandeling te maken. Het begint leuk met de lokale broedvogels, zoals veel zingende Nachtegalen, enkele Blauwborsten (de meeste hebben nu jongen en derhalve andere bezigheden), Grasmussen, Braamsluipers, Rietzangers en Tuinfluiters etc. Leuke krenten waren een vrouw Beflijster en een overvliegende Roek, de laatste zelfs nieuw voor de Texellijst voor mij.

(Foto: Grasmus Sylvia communis Common Whitethroat, Texel, 11 mei 2018 (Wietze Janse))

(Foto: Iberische Tjiftjaf Phylloscopus ibericus Iberian Chiffchaff, Texel, 9 mei 2018 (Eric Menkveld))

Ik kijk naar het vervolg van ons programma, doe een poging voor een Krooneend op het Grote Vlak, die is helaas niet te vinden. Dus rij ik rustig door de Staatsbossen en stoppen even bij De Koog om de al langer aanwezige Iberische Tjiftjaf te bekijken. Vlak na uitstappen hoor ik de vogel al luid zingen, de vogel werkt goed mee en zou gedurende het gehele weekend door veel mensen bezocht worden. Dan rij ik door naar iets ten noorden van Den Koog (naar het gebied De Nederlanden), omdat vandaar de gisteren ontdekte Roodkopklauwier wordt gemeld, altijd een fraaie vogel om te bezichtigen; en ik was niet de enige die zo dacht. De kleine parkeerplaats was al overvol, ik kon nog net een vrij hoekje vinden. Ik wandel het gebied in, eerst genietend van de plaatselijke broedvogels, o.a. de Grutto is boven mij bezig met mooie baltsvluchten, hier broeden gelukkig nog enkele paartjes. Ik kom vogelaars tegen die op de terugweg zijn, ik word bemoedigend toegesproken en even later sta ik op de plek. De vogel is nog in beeld, wordt aangewezen en ik mag even door de telescoop kijken. Weer genieten van zo’n fraaie vogel. Na enige tijd kletsen en de vogel bekijken loop ik weer terug en besluit het Krimbos bij De Cocksdorp onveilig te gaan maken.
(Foto: Vogelaars bij de Roodkopklauwier (Wietze Janse))

(Foto: Roodkopklauwier Lanius senator Woodchat Shrike, Texel, 11 mei 2018 (Albert Molenaar))

Ik geniet in het Krimbos van een breed spectrum aan vogelsoorten, als er via de Bird Alerts Texel App Bijeneters gemeld worden boven de plek van de Roodkopklauwier. Leuk, jammer dat ik alweer verder ben, maar de lucht goed in de gaten houden, misschien vind ik er zelf eentje. Het wordt tijd de innerlijke mens te verzorgen, rij richting Restaurant De Robbenjager, maar als er ook Bijeneters op de noordpunt van het eiland gemeld worden, moet dat even wachten. Helaas zijn ze bij aankomst net verdwenen. Wel wordt er een Zeearend gemeld op de noordpunt, met enkele andere vogelaars haasten we ons naar een hoog punt om te kijken of we die dan wel kunnen oppikken. Gelukkig helpen de meldingen via de app ons, de vogel blijkt uiteindelijk zeer hoog te vliegen en we kunnen hem nog net oppikken vlak voordat hij de oversteek naar Vlieland maakt. Nu wordt een Bijeneter ter plaatse gemeld bij De Muy. Wat is wijsheid, even kijken of zelf verder zoeken? We besluiten tot het eerste en slaan De Robbenjager over. Onderweg worden we via de app op de hoogte gehouden, de vogel zit er nog. Als we tien minuten later aankomen blijkt de vogel helaas net te zijn gevlogen, wel ontmoeten we veel vogelaars, dus eerst even bijkletsen. We maken weer een heerlijke wandeling over De Muy en onderlangs de Slufter, zoekend onder andere naar de Zomertortel, maar deze laat zich nog niet vinden, terwijl de Spotvogel hard zit te zingen op meerdere plekjes. Dan horen we zelf Bijeneters overkomen, in de felblauwe lucht kunnen we ze helaas niet vinden. Het is inmiddels eind van de middag, ik pik eerst nog even mijn neef Jonathan Janse op bij de boot en dan rijden we opnieuw richting De Robbenjager voor een vroeg diner. We willen om 18.00 uur bij de briefing van de Fiets Big Day zijn, die om middernacht start. Bij aankomst bij De Robbenjager meldt de Bird Alerts Texel App een zomerkleed Roodkeelpieper op het naastgelegen Renvogelveld, ofwel we kunnen voor het eten gelijk nog even aanschuiven en deze vogel mooi bekijken

(Foto: Zoeken naar de Bijeneters (Wietze Janse))

We eten gezellig in Restaurant De Robbenjager en rond 18.00 uur begeven we ons naar Van der Linde Fietsverhuur, waar de teams hun (door Van der Linde en de gemeente gesponsorde) elektrische fietsen ophalen. Daarna volgt er een gezellige briefing in het Eierlandsche Huis in De Cocksdorp, waar de regels voor Big Day aan de teams worden uitgelegd, en de organisatie een update geeft over de tussenstand van de sponsorbedragen. Ook hier kletsen we gezellig bij. Meer details over de Big Day en de sponsoring van de Huiszwaluw zijn hier te vinden. Daarna volgt nog een gezellig avondprogramma met een overzicht van alle waarnemingen en een interessante lezing en vraagstuk, over hoeveel vogels er in en van de Waddenzee kunnen leven, door Mardik Leopold.

(Foto: Fietsen ophalen (Wietze Janse))

(Foto: Fietsen ophalen (Wietze Janse))

(Foto: Briefing Big Day teams (Wietze Janse))

Aan het eind van de avond, in de schemer, vertrekken wij voor ons laatste rondje vogels kijken en in de schemer zien en horen we fraai Houtsnip en Nachtzwaluw. Een mooie afsluiting van een lange, intensieve maar leuke vogeldag. We zetten de Apps even uit, we weten dat de Big Day teams vroeg op stap gaan (vijf teams gelijk al om middernacht) en elkaar op de hoogte houden van leuke waarnemingen, maar wij zijn even toe aan een goede nachtrust.
(Foto: Kneu Linaria cannabina Common Linnet, Texel, 11 mei 2018 (Wietze Janse))

Zaterdagochtend vroeg, 12 mei 2018 , zijn we weer vroeg wakker. We checken de telefoon en zien dat we al heel wat appjes gemist hebben, terwijl het nog maar net licht wordt. De Big Day teams zijn allemaal al onderweg, sommige zijn om middernacht al begonnen, anderen iets later.
Wijzelf beginnen vroeg voor het ontbijt op de noordpunt en wandelen eerst de Tuintjes in. De eerste melding van een leuke soort is de Grauwe Klauwier, deze blijkt even verderop langs het fietspad te zitten. Als we vanuit de Tuintjes die richting uit kijken vinden wij de vogel ook, zij het wel op enige afstand. We zien op verschillende punten op de noordpunt Big Day teams bezig, sommige staan op het trektelpunt en proberen zo hun score te verhogen. Een Bijeneter wordt gemeld bij de Vuurtoren, later opgepikt op het trektelpunt, waar we een blij team zien staan. Wij pikken de Bijeneter ook snel op in het derde bosjescomplex van de Tuintjes, waar de vogel zich daar gedurende enige tijd mooi laat bekijken. Meer Big Day teams komen aangerend en kunnen even later de soort bijschrijven voordat hij weer verder vliegt naar het noorden, nog een rondje maakt over de Noordpunt en dan uit beeld verdwijnt.
(Foto: Bijeneter Merops apiaster European Bee-eater, Texel, 11 mei 2018 (Sjaak Schilpenoort))

(Foto: Big Day team in de ochtend druk bezig met trektellen, dat levert vaak extra soorten op (Wietze Janse))
(Foto: Vogelaars bekijken de Bijeneters, Big Day teams schrijven een soort bij (Wietze Janse))

Wij gaan even terug naar onze B&B voor een snel ontbijt, maar dit wordt verstoord door een appje dat er een Bijeneter boven het Vogelinformatiecentrum in De Cocksdorp vliegt. De B&B’s stromen leeg, we kijken in de lucht, luisteren goed, maar helaas pikken we de vogel niet meer op.
(Foto: Kunnen we de Bijeneter nog meepikken (Wietze Janse))

We besluiten rond te gaan lopen in de Bleekersvallei, omdat we vermoeden dat daar (nog) weinig mensen lopen en wij dus misschien zelf wel een leuke soort kunnen ontdekken. We stoppen even langs de Postweg om mooi zes Morinellen te zien (ze werden vandaag van drie plekken gemeld), maken korte stops bij de Iberische Tjiftjaf voor Jonathan, en bij Ecomare waar een man Blauwe Kiekendief zich laat bewonderen, etend van een prooi in het duin, en dan de Bleekersvallei. Hier lopen we weer een paar uur rond, helaas zonder bijzondere vondsten.

(Foto: Morinelplevier Charadrius morinellus Dotterel, Texel, 9 mei 2018 (Eric Elsinga))

Als we verder gaan en door de Staatsbossen rijden komen we meerdere Big Day teams tegen, de meesten zijn in het zuiden begonnen en vogelen langzaam naar het noorden. Er wordt een Zwarte Wouw gemeld in het zuiden, deze wordt later gezien in de Bleekersvallei en is via de Bird Alerts Texel App te volgen tot op de noordpunt. Dankzij de App kunnen veel teams en vogelaars de soort op hun lijst bijschrijven. Wij bekijken de plasjes bij de Staart, polder Waal & Burg, waar de Kemphanen zich in allerlei kleden fraai laten bekijken enGrutto’s en Tureluurs hun territoria uitzetten. Ook bevindt zich hier een mooie groep Bontbekplevieren met een Bonte en Kleine Strandloper ertussen, maar het is de Watersnip dieBig Day team De Peregrines blij maakt. Gedurende de dag krijgen we steeds de tussenstanden door van de teams, die dit steeds bijhouden en uploaden op www.waarneming.nl. De overzichten zijn gedurende de dag goed te volgen, een mooie toevoeging op een spannende strijd. Gedurende de dag verspringen de eerste, tweede en derde plek continu, al wordt snel duidelijk welke vijf van de 15 teams kans maken op het podium. Ook de sponsoring wordt in de gaten gehouden, sommige teams hebben al enkele duizenden euro’s op de teller staan, o.a. Team 3T en De Jonge Hondjes vallen hierbij op.
(Foto: Big Day team The Peregrines scoort de Kleine Strandloper bij de Staart (Wietze Janse))
(Foto: Het is vol op het uitkijkpunt bij het Renvogelveldje, eenieder wil graag een graantje meepikken (Wietze Janse))
(Foto:  Op de uitkijk (Wietze Janse))

(Foto: Restaurant de Robbenjager, strategisch gelegen om veel vogelaars weer even bij te laten komen (Wietze Janse))

Ondertussen stijgt de temperatuur gestaag, het wordt een mooie dag met temperaturen tot wel 26 C. Rond het middaguur blijkt dat niet alleen Bijeneters en Zwarte Wouwen van deze prachtige trekdag gebruik maken. De App meldt een langsvliegende Steppekiekendief op de noordpunt, gevolgd door een Roodstuitzwaluw. Dat lijkt het startpunt voor nog meer leuke (roofvogel)trek op eiland, reden dat wij naar de noordpunt terugkeren. We drinken eerst nog een bakkie bij De Robbenjager met mijn broers Chris, Hans en Mart. De eerste Visarend van de dag komt over, en we sluiten ons dan ook aan bij het Renvogelveld bij een groep vogelaars om te kijken of we wat van de roofvogel- en andere trek kunnen meepikken. Dat blijkt een goede keuze en de volgende dikke twee uur staan we weer te genieten. Meerdere Buizerds en Bruine Kiekendieven passeren, hiertussen ook krenten als twee Wespendieven, een vrouw Grauwe Kiekendief, een Zwarte Wouw, 2 verre Ooievaars en een Kleine Jager. Ter plaatse staat nog een mooie donkere (melanistische?) Blauwe Reiger, ook een apart gezicht.
(Foto: Roofvogels worden nauwkeurig bestudeerd (Wietze Janse))

(Foto: Big Day team Dutch Birding vol in actie (Wietze Janse))

Als de trek aan het eind van de middag stilvalt gaan we verder. We besluiten een wandeling door het Krimbos te maken, dan lopen we nog wat in de schaduw en hopen de Zomertortel te kunnen vinden. Als we midden in het bos lopen wordt er een Rode Wouw gemeld ten zuiden van ons, even later blijkt dat er ook nog een Zwarte Wouw bij vliegt. We besluiten een strategische plek te zoeken in het bos, en hopen dat de vogels onze kant uitkomen en we ze kunnen opvangen. Dat lukt, eerst krijgen we de Zwarte Wouw in beeld, snel gevolgd door de Rode, beide vogels komen mooi laag over ons heen. Ook vinden we hier de 2 Ooievaars terug, die zijn ook bezig met een rondje over het eiland. We lopen verder, de wouwen laten zich nog regelmatig terugvinden als we de noordpunt afscannen op zoek naar andere soorten. Als we op het fietspad lopen bij Camping de Sluftervallei horen we kort een Kwartel roepen in het duin, even later gevolgd door Zomertortels. Er blijken twee mannetjes te zitten die hard bezig zijn een vrouwtje te versieren, hierbij laten de duifjes zich met regelmatig van dichtbij bekijken. Dan horen we Bijeneters, eerst zijn we enthousiast, maar als dan ook een Cetti’s Zanger zich laat horen, weten we dat we gedold worden, bewoners op de camping zitten tapes af te spelen. We melden het maar even in de App om misverstanden te voorkomen, want er komen nog meerdere Big Day teams langs om de Zomertortels op hun lijst bij te schrijven.

(Foto: Zomertortel Streptopelia turtur European Turtle Dove, Texel, 12 mei 2018 (Wietze Janse))

Rond 17.30 uur meldt Menno van den Bosch via Thomas van der Es op de Bird Alerts Texel dat hij het mannetje Koningseider, dat tot een week voor het Dutch Birding Voorjaarsweekend overwinterde op de Noordzee, heeft teruggevonden op de Waddenzee. Dit zorgt onder de Big Day teams, die ondertussen allemaal aan het schrapen zijn en koortsachtig bedenken wat de beste route is om hun aantal verder op te schroeven, voor verhitte discussies. Acht kilometer (enkele reis) fietsen voor een kans op een Koningseider (die tussen 2.000 Eiders op geruime afstand uit de kant zit bij Oost)? Of toch de net in het noorden van het eiland ontdekte Morinelplevieren? Een andere mogelijkheid is de Tuintjes, voor kans op Paapje, of het Krimbos voor Staartmees of Fluiter. Sommige Big Day teams wagen de gok en fietsen (via de Morinelplevieren) naar Oost; tenminste één team arriveert te laat en mist alsnog de Koningseider. Bijkomend probleem is dat, zo aan het eind van de dag, de batterij van de eBike leeg begint te raken, en na zo’n lange dag acht kilometer terugfietsen naar De Cocksdorp zonder trapondersteuning is geen sinecure …

Om 18.00 uur verbergt Waarneming.nl de tussenstand om de spanning te verhogen. De Big Day teams hebben nog zes uur om hun laatste soorten te vinden, uiterlijk om middernacht moeten ze binnen zijn en de fietsen inleveren.

Om 18.30 uur staat er een heerlijk Oosters buffet klaar in het Eierlandsche Huis, waar veel mensen van de organisatie en deelnemers van genieten, met een lekkere Skuumkoppe (lokaal gebrouwen bier) erbij nemen. Men kletst gezellig bij over het verloop en de uiteindelijke uitslag van de Big Day. De avond gaat geruisloos over in het avondprogramma met een overzicht van de waarnemingen en een lezing c.q. kennisspel over de Big Day en het vogelen op Texel. Het wordt een gezellige avond. Winnaar van het kennisspel is lokale beroemdheid Klaas de Jong, op de voet gevolgd door Peter Nuyten en Jasmijn Hulleman.

(Foto: Het buffet (Wietze Janse))

Ondertussen gaan de Big Day teams nog door, enkele zijn wanhopig op zoek naar de Sprinkhaanzanger, een vogel die zich pas weer bij de schemer beter laat horen. Meerdere groepen sluiten af bij de Roggesloot in De Cocksdorp, waar die avond ineens drie verschillende Porseleinhoentjes zitten te roepen. Om middernacht wordt het stil op Texel – afgezien van de wind die ineens is opgestoken.

(Foto: Porseleinhoen horen is scoren (Wietze Janse))

Zondagochtend 13 mei 2018 begint rustig op Texel, veel Big Day-ers slapen nog even uit na een inspannende dag. De ochtend begint mooi met een zonnetje, terwijl het in het zuiden van het land al regent. Een aantal vogelaars loopt rond in de Tuintjes en daar hangt de Rode Wouw van gisteren nog rond, die wel op de foto wil. Verder is het rustig, waarschijnlijk ook door het regenfront dat er aan komt.

(Foto: Rode Wouw Milvus milvus, Texel, 13 mei 2018 (Wietze Janse))

Om 9.00 uur verzamelen de Big Day teams zich voor een groepsfoto, als leuke bijkomstigheid komt tijdens de fotoshoot de Rode Wouw ook even een kijkje nemen. Dan volgt een heerlijk ontbijt in De Robbenjager en daarna de prijsuitreiking.
De volgende team betraden het podium:

• 2e-3e plaats
  The Dutch Knight met 148 soorten
  De Jonge Hondjes met 148 soorten
• 1e plaats: Local Patchers met 154 soorten

De winnende score was ook de hoogste Texel Big Day score ooit op het eiland op één dag waargenomen. Verder werden er tijdens de Big Day in totaal 182 vogelsoorten op het eiland vastgesteld. Team 3T haalde het meeste geld op voor de Huiszwaluw: 3.257 euro. In totaal werd er meer dan 15.000 euro opgehaald, en de sponsoring loopt nog steeds door.

(Foto: De winnaars van de Big Day, team Local Patchers (Wietze Janse))

Later wordt de kijker uitgereikt voor de beste soort van het weekend. Dit werd de (her)ontdekking van de Koningseider op de Waddenzee. Dit verhaal kreeg nog een staartje.

De prijs ging naar Eddy Sente en zijn vrouw (de laatste ontdekte deze lifer voor hen beiden), die de vogel zaterdag al rond 16.00 uur (her)ontdekte en doorgaf aan twee verschillende Big Day teams, die enkele minuten vergeefs zochten , echter zonder resultaat – en het feit dat de Koningseider was herontdekt op de Waddenzee helaas vergaten te melden in de App.
(Foto: Remco Hofland deelt de prijs voor ‘Beste soort van het weekend’ uit aan Eddy Sente en zijn vrouw (Marc Plomp))

Een korte samenvatting van het “officiële” weekend is hier te lezen.

Wietze Janse

Voor het slagen van alweer een mooi Wadden Vogelfestival en Dutch Birding Voorjaarsweekend willen we graag bedanken:
– Nationaal Park Duinen van Texel
– Staatsbosbeheer
– Natuurmonumenten
– Waarneming.nl
– Vogelinformatiecentrum Texel
– Van der Linde Fietsverhuur in De Cocksdorp
– Gemeente Texel
– Restaurant De Robbenjager
– het Eierlandsche Huis
– Debby Doodeman
– Monica Ralling
– Marc Plomp
– Marc Guyt
– het bestuur van Dutch Birding
– en natuurlijk de deelnemers en sponsors van de Texelse Fiets Big Day