Na een zeer geslaagd Wadden Vogelfestival In 2024, waar meer dan 23.500 euro opgehaald is voor kustbroedvogels. Gaan we in 2025 geld ophalen voor ‘Duinvogels’ met als boegbeeld de Tapuit!
Mannetje Tapuit (Oenanthe oenanthe), foto Agami.
Duinvogels hebben het moeilijk door diverse oorzaken. Door toenemende drukte in het duin (recreatief bezoek), door vergrassing van het duin (toenemende verrijking) en vaak door verdroging (letterlijk) van het duin nemen veel soorten duinvogels af. Daarom kiezen we tijdens het Wadden Vogelfestival duinvogels als thema om geld in te zamelen. De tapuit is natuurlijk een van de bekendste duinvogels.
De Tapuit
In de broedtijd zijn Tapuiten bijna alleen nog spaarzaam te vinden in de duinstrook ten noorden van het Noordzeekanaal, op de Waddeneilanden en zeer lokaal in stuifzand- en heidegebieden op de grens van Friesland en Drenthe. Broedgevallen elders in Nederland zijn ronduit zeldzaam geworden. De verspreiding rond 1975 was veel ruimer, in het bijzonder in de zuidelijke helft van het land. De aantallen kelderden van ruim 2000 paartjes rond die tijd naar minder dan 500 sinds de eeuwwisseling. Heide- en stuifzandgebieden raakten ongeschikt door vergrassing en verruiging van de bodem. Konijnen, belangrijke leveranciers van nestholen, werden gedecimeerd door ziektes. Grootschalig herstel van stuifzand leidde met name op het Aekingerzand tot een (tijdelijke?) opbloei van de aantallen. In de Noordduinen bij Den Helder helpen uitgekiend beheer en nestbescherming om de populatie in stand te houden. Texel is één van de laatste bolwerken van de Tapuit met naar schatting 56 broedparen in 2023. Door het geld wat we ophalen tijdens het Wadden Vogelfestival kunnen we de Tapuiten helpen het broedsucces en de aantallen te vergroten.
Baltsende man Tapuit in de duinen van Texel, door Marc Guyt, Agami Pictures.
Met het geld willen we een aantal specifiek op de tapuit gerichte maatregelen nemen. In het vroege voorjaar van 2025 zullen er onder leiding van Frank Majoor broedholen opgeschoond en bijgemaakt worden. Dat wordt gedaan door op de juiste plekken nieuwe gaten te boren. Uit onderzoek blijkt dat tapuiten graag de smallere gangen prefereren boven de te ruime gangen. Frank Majoor van Sovon doet al jaren onderzoek in de Eierlandsche Duinen (mede gefinancierd door eerdere doelen van het Wadden Vogelfestival) en weet precies de succesvolste plekken te vinden. Met geld van het Wadden Vogelfestival kunnen we garanderen dat er mimimaal voor 2025 verse gaten komen, maar wellicht ook voor 2026 en 2027.
Naast nieuwe gaten is het ook van belang dat de gebieden die kansrijk zijn voor de tapuit goed voorzien worden van voorlichtings- en toegangsborden. Ook daar is een bijdrage voor beschikbaar.
Om het publiek te betrekken bij de pracht, maar vooral ook de kwetsbaarheid van de tapuit, proberen we samen met Staatsbosbeheer een webcam bij de tapuit in de Eierlandsche Duinen te plaatsen. Hierdoor kan, het gehele broedseizoen, het publiek op een verstoringsvrije manier meegenieten met het leven van de tapuit. Bijkomende voordeel van een webcam in een kwetsbaar gebied is dat er 24 uurs toezicht is in het duin en dat de beelden gebruikt kunnen worden bij het onderzoek naar de tapuit.
Ook bestaat de wens om een educatief pakket te ontwikkelen voor scholen waarbij we een samenwerking gestart zijn met Birdlife International om te kijken of dit haalbaar is. Dit zou dan inhouden dat we een zogenaamd twinning project beginnen met scholen in landen waar de tapuit (en andere Nederlandse vogelsoorten) overwinteren.
Andere soorten duinvogels
Naast financiële steun voor de tapuit willen we in 2025 ook geld besteden aan andere vogelsoorten die in het duin voorkomen. Landelijk is 2025 uitgeroepen tot jaar van de Torenvalk (door Sovon en Vogelbescherming). Ook de Torenvalk op Texel verdiend steun. In de duinen en in de omgeving hangen verschillende nestkasten die nu op op termijn vervangen moeten worden. Met geld uit het Wadden Vogelfestival 2025 willen we een reservering voor voldoende nestkasten maken zodat mensen daar een beroep op kunnen doen.
Ook zullen we geld reserveren voor onderhoud en uitbreiding van de vogelkijkpunten in de duinen. Ook het Vogelinformatiecentrum reserveert hier jaarlijks een deel van de inkomsten van de vogelexcursies voor. Juist door deze vogelkijkpunten kunnen mensen weer genieten van de duinvogels zonder dat het extra verstoring oplevert en worden ook mensen die nog niet zoveel met vogels kijken hebben enthousiast gemaakt.
